ଓଡ଼ିଶାର ପୁରାତନ ଦେବୀ ପୀଠ “ମାଆ ଚର୍ଚ୍ଚିକା ମନ୍ଦିର “….

ଓଡ଼ିଶାର ପୁରାତନ ଦେବୀ ପୀଠ “ମାଆ ଚର୍ଚ୍ଚିକା ମନ୍ଦିର “….

ଭାରତର ଓଡିଶାର ପୁରାତନ ଦେବୀ ସ୍ଥାନ ମଧ୍ୟରୁ ଚର୍ଚ୍ଚିକା ମନ୍ଦିର ଅନ୍ୟତମ। ଏହା ଓଡିଶାର କଟକ ଜିଲ୍ଲାର ବାଙ୍କିର ଏକ ଛୋଟ ସହରରେ ଅବସ୍ଥିତ | ମୁଖ୍ୟ ଦେବୀ ଆଠ-ସଶସ୍ତ୍ର ଦେବୀ ଚାମୁଣ୍ଡା, ଯାହା ସ୍ଥାନୀୟ ଭାବରେ ମାଆ ଚର୍ଚ୍ଚିକା ଦେବୀ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା | ଏହି ମନ୍ଦିର ଓଡ଼ିଶାର କଟକ ଜିଲ୍ଲାର ଛୋଟ ସହର ବାଙ୍କି ସହରର ରେଣୁକା ନଦୀ କୂଳରେ ଥିବା ଏକ ଛୋଟ ପାହାଡ ରୁଚିକା ପର୍ବତ ଉପରେ ଅବସ୍ଥିତ।

ଉନବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ବର୍ତ୍ତମାନର ମନ୍ଦିରର ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଥିଲା। କିନ୍ତୁ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ବିଷୟ ହେଉଛି ଆଇକନ ଗ୍ରାଫିକ୍ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ଦେଵୀ ମା ଚାର୍ଚିକାଙ୍କୁ ନବମ – ଦଶମ ଶତାବ୍ଦୀ ଅର୍ଥାତ୍ ଓଡ଼ିଶାର ଭୌମକରା ନିୟମକୁ ନ୍ୟସ୍ତ କରାଯାଇପାରିବ | ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ଚର୍ଚ୍ଚିକା ମୂର୍ତ୍ତି ପର୍ଶୁରାମଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା। ଏହି ମନ୍ଦିରରେ ଏକ ବିମାନ , ଜଗମୋହନ ଏବଂ ଏକ କାଠ ମଣ୍ଡପ ଅଛି, ଯାହାକି “ସୂର୍ଯ୍ୟବାହିନୀ ମଣ୍ଡପ” ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା | ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ପଥର ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଛି ଏବଂ ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠଟି ମୋଟା ଚୂନ ପ୍ଲାଷ୍ଟର କରାଯାଇଛି | ମନ୍ଦିରର ଛାତ କାଠରେ ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିବାବେଳେ ସ୍ତମ୍ଭଗୁଡ଼ିକ ପଥରରେ ନିର୍ମିତ | ମନ୍ଦିର ଛାତ ବହୁଳ ଭାବରେ ଖୋଦିତ ଏବଂ ଚିତ୍ରିତ | ମଣ୍ଡପର କାଠ ଛାତ ଭାଗବତ ପୁରାଣରୁ ସ୍ଥାନିତ ପଶୁ ଏବଂ ପକ୍ଷୀମାନଙ୍କର ଚିତ୍ରକଳା ସାଜସଜ୍ଜା କରାଯାଇଛି | ଏହା ବ୍ୟତୀତ ପାର୍ଶ୍ୱ ଦେବୀ ଚାରି-ସଶସ୍ତ୍ର ଚାମୁଣ୍ଡା, ଚାରି-ସଶସ୍ତ୍ର ମହିଷାସୁରମର୍ଦ୍ଦିନୀ ଦୁର୍ଗା ଏବଂ ଉତ୍ତର, ପଶ୍ଚିମ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ଆଠଟି ସଶସ୍ତ୍ର ଚାମୁଣ୍ଡା ମୂର୍ତ୍ତି ବିଦ୍ୟମାନ ।

ରେଣୁକା ନଦୀରେ 1982 ମସିହାର ବନ୍ୟା ଫଳରେ ମନ୍ଦିରର ପୁନଃ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଥିଲା। ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ଜଣେ ଭକ୍ତ ଯିଏ ମା ଚର୍ଚ୍ଚିକାଙ୍କୁ ଉପାସନା କରିଥିଲେ, ତାଙ୍କୁ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ କରିବା ପରେ ସେ ମା ଚର୍ଚ୍ଚିକାଙ୍କ ସମସ୍ତ ଅଳଙ୍କାର ଛଡ଼ାଇ ନେଇଥିଲେ ଏବଂ ଏହି ନଦୀରେ ଏକ ଘର ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ। ମା ଚାର୍ଚିକା ଏଥିରେ କ୍ରୋଧିତ ହୋଇ ତାଙ୍କୁ ଦଣ୍ଡ ଦେବା ଏବଂ ତାଙ୍କ ଘର ନଷ୍ଟ କରିବା ପାଇଁ ସେ ଏହି ରେଣୁକା ନଦୀ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ । ଏହି ମନ୍ଦିର ବାଙ୍କିର ହୃଦୟରେ ଅବସ୍ଥିତ | ଅକ୍ଟୋବର ମାସରେ ହିନ୍ଦୁ ପର୍ବ ଦୁର୍ଗା ପୂଜା ସମୟରେ ହଜାର ହଜାର ଭକ୍ତ ଆଶୀର୍ବାଦ ପାଇବାକୁ ଆସୁଥିବା ବେଳେ ଏହି ମନ୍ଦିରକୁ ବାରମ୍ବାର ପରିଦର୍ଶନ କରିଥାନ୍ତି। ଦଶହରା ଦିନ ପରେ ପାଳନ କରାଯାଉଥିବା ହିନ୍ଦୁ ପର୍ବ କୁମାର ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ଏଠାରେ ବହୁତ ପ୍ରସିଦ୍ଧ।