ଜମି ଅଧିଗ୍ରହଣ ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ନେଇ ଗ୍ରାମବାସୀଙ୍କ ପାରମ୍ପାରିକ ବିରୋଧ
ଦଶପଲ୍ଲା: (ରିପୋର୍ଟ: ସୁବାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ବାରିକ): ବହୁ ପ୍ରତୀକ୍ଷିତ ଖୋର୍ଦ୍ଧା-ବଲାଙ୍ଗୀର ରେଳ ପ୍ରକଳ୍ପ, ଉପକୂଳ ତଥା ପଶ୍ଚିମ ଓଡିଶାର ଲାଇଫ୍ ଲାଇନ୍ ଭାବରେ ପରିଚିତ। ଦଶପଲ୍ଲା ବ୍ଲକ ଅନ୍ତର୍ଗତ ଟାକରା ଗ୍ରାମ ପଞ୍ଚାୟତର ବୁଗୁଡା କଲୋନୀର ଗ୍ରାମବାସୀ ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପକୁ ତୀବ୍ର ବିରୋଧ କରିଛନ୍ତି। ଗ୍ରାମବାସୀ ଉଛେଦ ଜମି ପାଇଁ ଉଚିତ କ୍ଷତିପୂରଣ ଏବଂ ସମାନ ପରିମାଣର ବିକଳ୍ପ ଜମି ଦାବି କରନ୍ତି।
ଡିସେମ୍ବର ୪ ତାରିଖ ସକାଳେ, ଶହେରୁ ଅଧିକ ଆଦିବାସୀ ପୁରୁଷ ଏବଂ ମହିଳା ପାରମ୍ପାରିକ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ରରେ ସଜ୍ଜିତ ହୋଇ ନିଜ ଗ୍ରାମ ସୀମା ନିକଟରେ ଥିବା ପ୍ରକଳ୍ପ ସ୍ଥଳରେ ଏକତ୍ରିତ ହୋଇଥିଲେ। ନାଲି ପତାକା ଦେଖାଇ ସେମାନେ ବିରୋଧ କରିଛନ୍ତି। ଗ୍ରାମବାସୀ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି ଯେ ଯଦି ସେମାନଙ୍କର ଦାବି ପୂରଣ ନହୁଏ ତେବେ ସେମାନେ ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ ଜାରି ରଖିବାକୁ ଦେବେ ନାହିଁ।
ଗ୍ରାମବାସୀ କହିଛନ୍ତି, "ଯେପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆମ ଜମି ପାଇଁ କ୍ଷତିପୂରଣ ହିସାବରେ ସମାନ ଜମି ଯୋଗାଇ ଦିଆନଯିବ, ସେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆମେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଜାରି ରଖିବୁ। ଯଦି ସରକାର ନିର୍ମାଣକୁ ଜାରି ରଖନ୍ତି, ତେବେ ଆମର ବିରୋଧୀ ଆହୁରି ମଜବୁତ ହେବ।" ଅନ୍ୟ ଜଣେ ଗ୍ରାମବାସୀ ଭାବପ୍ରବଣ ଭାବ ଯୋଗ କରିଥିଲେ, "ଯଦି ଆମର ପୈତୃକ ଜମି ଛଡ଼ାଯାଏ, ତେବେ ଆମେ କିପରି ବଞ୍ଚିବା? ୧୯୫୬ ପରଠାରୁ ଏହି ଭୂମି ଆମର ଘର ହୋଇଆସୁଛି।"
ଜମି ଅଧିଗ୍ରହଣ ସମସ୍ୟା ହେତୁ ମୁଣ୍ଡୁଲି ନୁଆଗାଓଁରୁ ପଥରଗଣ୍ଡ (ଜାମୁସାହି) ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ୨୬୦୦ ମିଟର ଲମ୍ବର ଟନେଲ ନିର୍ମାଣରେ ବିଳମ୍ବ ହୋଇଛି। ରେଳ ଚଳାଚଳ ପାଇଁ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଉଦ୍ୟମ ସତ୍ତ୍ଵେ ସ୍ଥାନୀୟ ପ୍ରତିରୋଧ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ପାଲଟିଛି। ଗ୍ରାମବାସୀ ଯୁକ୍ତି କରନ୍ତି ଯେ ସେମାନଙ୍କର ଜମି କେବଳ ସମ୍ପତ୍ତି ନୁହେଁ ବରଂ ସେମାନଙ୍କର ପରିଚୟ ଏବଂ ଜୀବିକାର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଂଶ।
ଜଣେ ବିରୋଧୀ ନେତା ଚେତାବନୀ ଦେଇଛନ୍ତି, "ଯଦି ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ଆମ ଉପରେ ବାଧ୍ୟ ହୁଏ, ତେବେ ଏହା ଆମ ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଶରୀର ଉପରେ ନିର୍ମିତ ହେବ। ନ୍ୟାୟ ପ୍ରଦାନ ନହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆମେ ଲଢିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଅଛୁ।"
ପ୍ରକଳ୍ପର ଇତିହାସ ଏବଂ ମହତ୍ତ୍ୱ
୧୯୯୪-୯୫ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ଅନୁମୋଦିତ, ଖୋର୍ଦ୍ଧା-ବଲାଙ୍ଗୀର ରେଳ ପ୍ରକଳ୍ପ ଉପକୂଳ ଏବଂ ପଶ୍ଚିମ ଓଡିଶା ମଧ୍ୟରେ ସଂଯୋଗକୁ ସୁଦୃଢ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ପଦକ୍ଷେପ| ୨୮୯ କିଲୋମିଟର ବ୍ୟାପି ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପର ନିର୍ମାଣ ଖର୍ଚ୍ଚ ବାଣ୍ଟାଯାଉଛି, ଓଡିଶା ସରକାର ମାଗଣା ଜମି ଯୋଗାଇ ଦେଉଛନ୍ତି ଏବଂ ଖର୍ଚ୍ଚର ୫୦% ବହନ କରୁଛନ୍ତି। ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପର ଖୋର୍ଦ୍ଧାରୋଡ଼ ରୁ ଦଶପଲ୍ଲା ୧୦୫.୮ କିଲୋମିଟର ଅତିକ୍ରମ କରି ଆଂଶିକ ଅଗ୍ରଗତି କରିସାରିଛି|
ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିବାକୁ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ପ୍ରତିବଦ୍ଧତା ଗ୍ରାମବାସୀଙ୍କ ଅସନ୍ତୋଷକୁ ତୀବ୍ର ବିରୋଧ କରିଛି। କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ ବିକାଶ ଏବଂ ବର୍ଦ୍ଧିତ ସଂଯୋଗକୁ ପ୍ରତିଶୃତି ଦେଇଥିବାବେଳେ ପ୍ରଭାବିତ ଗ୍ରାମବାସୀ ନିଜକୁ ବଞ୍ଚିତ ମନେ କରୁଛନ୍ତି। ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ପୁନଃ ବିସ୍ଥାପନ ଯୋଜନାର ଅଭାବ ଏବଂ ଜୀବିକା ବିକଳ୍ପ ଉପରେ ସରକାରଙ୍କ ନିରବତା ଉପରେ ଅନେକ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇଛନ୍ତି।
ଜଣେ ଗ୍ରାମବାସୀ ଅସନ୍ତୋଷ ବ୍ୟକ୍ତ କରି କହିଛନ୍ତି, "ସରକାର ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ହୃଦୟଙ୍ଗମ କରିବେ ଯେ ଉପଯୁକ୍ତ କ୍ଷତିପୂରଣ ବିନା ଆମ ଜମି ଛଡ଼ାଇବା କେବଳ ଅନ୍ୟାୟ ନୁହେଁ ବରଂ ନିଷ୍ଠୁର ଅଟେ। ଆମ ପରିବାରକୁ କିପରି ଖାଇବାକୁ ଦେବୁ?"
ତିକ୍ତତା ବଢିବା ସହିତ ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ମତ ଦିଅନ୍ତି ଯେ ସଂଳାପ ହେଉଛି ଏକମାତ୍ର ପଥ | ନିରପେକ୍ଷ କ୍ଷତିପୂରଣ, ବିକଳ୍ପ ଜମି ଆବଣ୍ଟନ ଏବଂ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଗ୍ରହଣ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଅନ୍ତର୍ଭୂକ୍ତିକୁ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ଏହି ଅଘଟଣର ସମାଧାନ ପାଇଁ ବାଟ ଖୋଲିପାରେ |
ଖୋର୍ଦ୍ଧା-ବଲାଙ୍ଗୀର ରେଳ ପ୍ରକଳ୍ପ ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ସାମାଜିକ-ଅର୍ଥନୈତିକ ବିକାଶ ପାଇଁ ଅପାର ସମ୍ଭାବନା ରଖିଛି | ତେବେ ଏହାର ସଫଳତା ସରକାର ଲୋକଙ୍କ ଅଧିକାର ଏବଂ କଲ୍ୟାଣ ସହିତ ବିକାଶକୁ ସନ୍ତୁଳିତ କରିବାର କ୍ଷମତା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ। ବର୍ତ୍ତମାନ ପାଇଁ, ବୁଗୁଡା କଲୋନୀର ଗ୍ରାମବାସୀ ସେମାନଙ୍କ ସଂକଳ୍ପରେ ସ୍ଥିର ରୁହନ୍ତି ଏବଂ ପ୍ରକଳ୍ପର ଭବିଷ୍ୟତ ସନ୍ତୁଳିତ ରହିଛି |